Οι πρόσφατες θεσμικές παρεμβάσεις που αφορούν την πολιτιστική κληρονομιά και τον σύγχρονο πολιτισμό προκαλούν προβληματισμό ως προς το μέλλον της διαχείρισης των πολιτιστικών αγαθών στην Ελλάδα - μέλλον που δεν αφορά μόνο τους άμεσα εμπλεκόμενους στον τομέα του πολιτισμού αλλά όλους τους πολίτες συνολικά.
Η Εταιρία Συμβούλων Διαχείρισης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΕΣΔΙΑΠΟΚ) στηρίζει τις κινητοποιήσεις του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, του προσωπικού των πέντε μεγάλων μουσείων και των λοιπών σωματείων και φορέων ενάντια στη μετατροπή τους σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Το νομοσχέδιο, που ψηφίστηκε μετά από πλημμελή συζήτηση, στερείται ισχυρού ερείσματος (ή κάποιας σχετικής μελέτης) σε σχέση με την αποτελεσματική ενίσχυση της βιωσιμότητας των οργανισμών αλλά και τη βελτίωση της εξωστρέφειάς τους. Με ποιους ακριβώς τρόπους η ευελιξία που εισάγει το νέο νομοσχέδιο θα ενισχύσει οικονομικές ή άλλες πτυχές της (πολυεπίπεδης) βιωσιμότητας των μουσείων; Για ποιους λόγους οι φορείς που θα λειτουργούν υπό το νέο καθεστώς θα βρίσκονται σε θέση πλεονεκτικότερη της σημερινής αφενός για να συνεχίσουν να παράγουν έργο υψηλής επιστημονικής ποιότητας, και αφετέρου για να ενισχύσουν τον κοινωνικό τους ρόλο και να καλλιεργήσουν μια διαρκή και δυναμική σχέση με ευρύτερες κοινωνικές ομάδες;
Οι εξελίξεις σχετικά με τον ρόλο των σύγχρονων μουσείων (βλ. για παράδειγμα τον νέο ορισμό του ΙCOM) αλλά και οι επίμονες κοινωνικοπολιτικές προκλήσεις στον τομέα, όπως το αίτημα για συμπερίληψη και εκδημοκρατισμό, απαιτούν ολοκληρωμένες, διεπιστημονικές και διαφανείς προσεγγίσεις μετά από ανοικτό διάλογο με τις κοινότητες που τα περιβάλλουν και στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής πολιτικής για τη διαχείριση της (κοινής) πολιτιστικής κληρονομιάς.
Παράλληλα, η ΕΣΔΙΑΠΟΚ στηρίζει τους καλλιτέχνες στον αγώνα τους ενάντια στην υποβάθμιση των πτυχίων των ανώτερων σχολών για τις παραστατικές τέχνες στο επίπεδο της μέσης εκπαίδευσης (Π.Δ. 85/2022). Η πρόταση αυτή απαξιώνει τις καλλιτεχνικές σπουδές και τους ίδιους τους κρατικούς θεσμούς για τον πολιτισμό. Αντίστοιχα παραμένει ασαφές σε τι αποσκοπεί μια απόφαση εξαιρετικά επίφοβη τόσο για το μέλλον του καλλιτεχνικού εκπαιδευτικού έργου όσο και για τις πιθανές εργασιακές, μισθολογικές και ασφαλιστικές της συνέπειες στους εργαζόμενους στον κλάδο. Η απαξίωση του χώρου φαίνεται να είναι συνολική και υπερβαίνει το δίπολο δημόσιου και ιδιωτικού τομέα – και οι δύο καθίστανται τελικά εξίσου αδύναμοι να υπερασπιστούν την ποιότητα του παραγόμενου καλλιτεχνικού έργου.
Η ΕΣΔΙΑΠΟΚ αντιλαμβάνεται τα δύο θέματα ως συνυφασμένα και συμμετέχει στον δημιουργικό αντίλογο των εργαζομένων στον πολιτισμό, εκφράζοντας μια προφανή αναγκαιότητα: Οποιαδήποτε πολιτική για τον πολιτισμό -ή στρατηγική απόφαση- πρέπει να στηρίζεται σε συγκεκριμένα δεδομένα και να ακολουθεί μεθοδικές συζητήσεις με τους άμεσα εμπλεκόμενους και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Το ΔΣ της ΕΣΔΙΑΠΟΚ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου