Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου 2024

Παρέμβαση ΕΣΔΙΑΠΟΚ: Εγκατάσταση τελεφερίκ στο Κάστρο της Μονεμβασιάς

 Η Εταιρεία Συμβούλων Διαχείρισης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΕΣΔΙΑΠΟΚ) και η MONUMENTA, Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία για την προστασία της φυσικής και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Ελλάδας και Κύπρου παρακολουθούν με ιδιαίτερη ανησυχία το δρομολογούμενο έργο εγκατάστασης σχοινοκίνητου σιδηροδρόμου (τελεφερίκ) στο Κάστρο της Μονεμβασιάς, ο οποίος θα συνδέει την Κάτω Πόλη και την Άνω Πόλη, σύνδεση η οποία υφίσταται μέσω μονοπατιού (220μ.) πεζοπορίας λίγων λεπτών.

Το πολυδάπανο και μη αναστρέψιμο έργο, με τους εκτεταμένους εκβραχισμούς, την ανέγερση δύο σταθμών εξυπηρέτησης επιβατών, την κατασκευή τριών τσιμεντένιων πυλώνων, μεγάλης τσιμεντένιας ράμπας και την εγκατάσταση τελεφερίκ με γόνδολες, προσβάλλει βίαια το φυσικό τοπίο NATURA 2000 και το αρχαιολογικό παλίμψηστο της Μονεμβασιάς και καλύπτει προσχηματικά το ζήτημα της «καθολικής προσβασιμότητας» μνημείων: Χωρίς δημόσια διαβούλευση και συμβουλή κοινωνικών ομάδων (π.χ. ΑμεΑ), χωρίς τη συνεξέταση του masterplan της Καστροπολιτείας, χωρίς πρόβλεψη για την Κάτω Πόλη που φιλοξενεί τους μόνιμους κατοίκους και είναι βραβευμένη με μετάλλιο από τη Europa Nostra για την υποδειγματική αναστήλωση των κατοικιών της, και χωρίς εκτίμηση της βιωσιμότητας του έργου (λειτουργία, συντήρηση), είναι αδύνατο να μιλάμε για προσβασιμότητα αλλά μάλλον για κατάφορο αποκλεισμό του κοινού από τα μνημεία.

Επιπλέον, η φιλοσοφία σχεδιασμού, η κλίμακα, το κόστος και η πρόθεση εκτέλεσης του έργου, που παρατηρούνται επίσης στις πρόσφατες επεμβάσεις στην Ακρόπολη και στο επικείμενο έργο στο Δικταίο Άντρο, αποτελούν αντιστροφή της λογικής ήπιων και αναγκαίων παρεμβάσεων στα μνημεία, όπως προβλέπεται από τον αρχαιολογικό νόμο, τα ευρωπαϊκά κανονιστικά κείμενα που έχει υπογράψει και επικυρώσει η Ελλάδα, αλλά και τη διεθνή πρακτική απέναντι στην κλιματική κρίση και την ανάγκη κοινωνικής συμμετοχής στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς (π.χ. CM/Rec(2017)1).

Η εγκατάσταση του γιγαντιαίου έργου θα αλλοιώσει ανεπανόρθωτα τη μοναδική φυσιογνωμία και την ομορφιά της βραχώδους Καστροπολιτείας και θα επιβαρύνει ανεπίστρεπτα το οικοσύστημά της.